دلنوشتهایم

جزء6:آیه148سوره النّساء(لٰا یُحِبُّ اللهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ اِلّٰا مَنْ ظُلِمَ وَ کٰانَ اللهُ سَمیعًا عَلیمًا)

ترجمه:خداوند بلند کردن صدارابه بد گویی دوست ندارد،مگر از کسی که به او ستم شده باشد و خداوند شنوا و داناست.

تفسیر:در این آیه به بخشی لز دستور های اخلاقی اسلام اشاره شده است،نخست می فرماید:«خداوند دوست ندارد کسی با سخنان بیهوده خود،بدی های دیگران را اظهار کند»زیرا همانگونه که خداوند ستارالعیوب است،دوست ندارد که افراد بشر عیوب یکدیگر را فاش سازند.

سپس به بعضی از امور که مجوز این گونه اعمال اشاره کرده می فرماید:«مگر آنکس که مورد ستم واقع شود»چنین افرادی برای دفاع از خویشتن در برابر ظلم ظالم،حق دارند شکایت برند و یا از ستمگریها،آشکارا انتقاد و غیبت کنند.

در این آیه به نقطه مقابل این حکم اشاره کرده می فرماید:«اگر نیکی ها را آشکار یا مخفی سازید،و از بدی ها در گذرید،خداوند آمرزنده و تواناست» وبا اینکه قادر بر انتقام است،عفو و گذشتا می کند.

پیام آیه:1.قانون کلی و اصلی،حرمت افشاگری و بیان عیوب مردم است،مگر در موارد خاصّ

2.اسلام، حامی ستم دیدگان است.

3.نشانه جامعه اسلامی آن است که مظلوم بتواند با آزادی کامل،علیه ظالم فریاد بزند.

4.غیبت مظلوم از ظالم جایز است.

5.افشای عیوب مردم،به هر نحو باشد حرام است.

6.سوءاستفاده از قانون ممنوع است.

7.ظالم در جامعه اسلامی احترام ندارد، و بایدمحکوم و به مردم معرفی شود.

8.در تزاحم ارزش های انسانی،باید اهم و مهم رعایت شود.

جزء5:آیه87سوره النّساء(ٱللهُ لَا إِلَهَ إلَّاهُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَیٰ یَوْمِ ٱلقِیَٰمَةِ لَا رَیْبَ فِیهِ وَ مَنْ ٱَصْدَقُ مِنَ ٱللهِ حَدِیثَاَ)

ترجمه:خداوندی که معبودی جزءاو نیست،به یقین شما را در روز قیامت جمع می کند،روزی که در آن شکی نیست و کیست که راستگوتر از خداوند سخن گوید.

تفسیر:در این آیه به مسألهٔ اشاره می کند و آن را با مسألهٔ توحیدو یگانگی خدا که رکن دیگری از ایمان است می آمیزد.می فرماید:«خداوند، معبودی جزءاو نیست؛به یقین همه شمارا در روز رستاخیز،که هیچ شکی در آن نیست جمع می کند»

در پایان آیه برای تاکیدبرمطلب می فرماید:«و کیست که از خداوند راستگو تر باشد؟»

بنابراین هرگونه وعده ای که درباره روز قیامت و غیر آن خبر میدهد نبایدجای تردید باشد،زیرا دروغ یا از جهل سرچشمه می گیرد یا از ضعف و نیاز،اماخداوندی که از همه آگاه تر و از همگان بی نیاز است،از هرکس راستگوتر است و دروغ برای او مفهومی ندارد.

پیام آیه:1.توحید و معادبه هم مرتبط است.

2.قیامت،روز جمع شدن همه برای حسابرسی است،پس باید در راه رضای او کوشش کرد و تنها او را پرستید.

3.با وجود آن همه دلایل بر معاد(مثل عدالت خدا،حکمت،خواب و بیداری و…)جایی برای تردید در قیامت نیست.

4.هرجاکه غفلت انسان بیشتر باشد،مربّی هشدار های قاطع تری میدهد.

جزء4:آیه200سوره آل عمران(یَأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ ٱصبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَ رَابِطُواْ وَ ٱتَّقُواْ ٱللهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ)

ترجمه:ای کسانی که ایمان آورده اید در برابر مشکلات و هوس ها استقامت کنید،در برابر دشمنان نیز پایدار باشید و ازمرزها مراقبت کنید و از خداوند پروا داشته باشید شاید که رستگار شوید.

تفسیر:نخست روی سخن رابه همه ی مومنان کرده و به اولین ماده این برنامه اشاره می کند،می فرماید«ای کسانی که ایمان آورده اید در برابر حوادث ایستادگی کنید» صبر و استقامت در برابر مشکلات،هوس ها،و حوادث در حقیقت ریشه ی اصلی هرگونه پیروزی مادی و معنوی را تشکیل میدهد،وهرچه در باره نقش و اهمیت آن در پیشرفت های فردی و اجتماعی گفته شود کم است،این همان چیزی است که علی(ع)در کلمات قصارش آن را به منزله سر در بدن معرفی کرده است.

در مرحله دوم قرآن به افراد با ایمان دستور به استقامت در برابر دشمن میدهد،می فرماید:«در برابر دشمنان نیز استقامت به خرج دهید»

در مرحله سوم به مسلمانان دستورآماده باش در برابر دشمن و مراقبت دائم از مرزها و سر حدّات کشورهای اسلامی را می دهد،می فرماید:«از مرزهای خود مراقبت به عمل آورید»این دستور بهخاطر این است که مسلمانان هرگز گرفتار حملات ناگهانی دشمن نشوند.

بالاخره آخرین دستور که همچون چتری بر همه ی دستورات سابق سایه می افکند،دستور به پرهیزکاری است،می فرماید:«تقوای الهی پیشه کنید»

پیام آیه:1.صبر و پایداری،مادر همه خیرات و نیکی هاست.اهل بهشت را می گویند وارد بهشت شوید بخاطرصبری که کردید.

2.از دیگران عقب نمانید،اگر کفار در کفر خود کقاومت می کنند،کشته میدهند و مال خرج می کنندشمانیز در راه خدابا جان و مال پایداری کنید.

3.در برابر کفار صبور باشید.خداوند اول از صابران تشکر می کند.

4.دعوت ها مرحله به مرحله است اول صابر بعد صبّار.

5.دین اسلام دین حفاظت،مراقبت و ارتباط است.

6.صبرو مصابره و مرابطه باید جهت دارباشد و در مسیر تقوای الهی قرار گیرد،وگرنه کفار هم گاهی تا سر حد مرگ،اعتصاب غذا می کنند.

7.اسلام دین جامعی است،صبر و تقوا در کنار توجه به مرزها بیان شده است.

جزء3:آیه263سوره بقره(قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَ مَغْفِرَةٌ خَیْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ یَتْبَعُهَا أَذیً وَٱللهُ غَنِیٌّ حَلِیمٌ)

ترجمه:گفتار پسندیده بانیاز مندان وگذشت از تندی آنان،از بخششی که بدنبال آن آزاریباشد،بهتر است و خداوند بی نیاز بردبار است.

تفسیر:رسول اکرم (ص)فرمود:اگر سائلی نزد شما آمد،به یکی از این دو روش عمل کنید:یا چیزی که در توان دارید عطا کنید،یا به طرز شایسته ای او را رد نمایید.همچنین فرمود:اگر بامال نمی توانید به مردم رسیدگی کنید،با اخلاق برسید.

پیام آیه:1.آبرو و شخصیّت فقیر،با ارزشتر از حفظ شکم و شخص فقیر است

2.فقیر را با محبت و دلسوزی به کار مفیدی که زندگی او را تأمین کند،راهنمایی کنید

3.انفاق باید همراه با اخلاق باشد

4.گفتگوی خوش با فقیر،موجب تسکین او و عامل رشد انسان است،در حالی که صدقه بامنّت هیچکدام را به همراه ندارد

5.اگر فقیری به خاطر تنگدستی و فشار ناروایی گفت او را ببخشید

6.رعایت عرف جامعه ،در سخن و عمل لازم است

7.خداوند آزار رسانی به فقیر را پاسخ میدهد، امّانه با عجله

جزٔ2:آیه 183سوره بقره(یَأَیُّهَاٱلَّذِینَ ءَامَنوا کُتِبَ عَلَیْکُمْ ٱلصِیامُ کَمَا کّتِبَ عَلَی ٱلَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقّونَ)

ترجمه:ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما مقرر گردیده،همانگونه که برکسانی که پیش از شما بودند مقرر شده بود،باشد که پرهیزکار باشید.

تفسیر:آثار و برکات روزه

تقوی و خداترسی در ظاهر و باطن،مهم ترین اثر روزه است.روزه، یگانه عبادتمخفی است.نمازوحج و زکات وخمس را مردم می بیننداما روزه دیدنی نیست.روزه،اراده انسان را تقویت می کند.روزه،باعث تقویت عاطفه است.کسی که یک ماه مزه گرسنگی را چشید،درد آشنا میشود و رنج گرسنگان را احساس می کند.رسول خدا(ص) فرمود:روزه،نصف صبر است،هر کس ماه رمضان رابرای خدا روزه بگیرد،تمام گناهانش بخشیده میشود.

فلسفه این عبادت انسان ساز و تربیت آفرین این است که شما رابه تقوا رهنمون سازد.روزه عامل مؤثری برای پرورش روح تقوا و پرهیزکاری در تمام زمینه ها و ابعاد است.

پیام های آیه:1.آگاهی دادن بهاین که امت های دیگرنیز این احکام را داشته اند،باعث آسانتر شدن آن می گردد.

2.روزه،انسان را به تقوا میرساند

3.روزه در ادیان گذشته نیز وجود داشته است.